Çocuğu Okula Giden Anne-Babalara Bazı Tavsiyeler

Okullar açılıyor. Bu demektir ki okula yeni başlayan öğrencilerin okuyup yazmayı öğrenme, diğerlerinin kendilerini geliştirme ve yetiştirme mücadelesi başlıyor.

Anneler, babalar, öğrenciler, öğretmenler, okul yöneticileri ve eğitim öğretim sürecinde yer alan herkes heyecanlı ve telaşlı bir koşuşturmaca içerisinde.

Bu süreçte velileri, öğrencileri, öğretmenleri, okul yöneticilerini, çevreyi ve tüm paydaşları her zaman olduğu gibi önemli görevler bekliyor.

Eğitim öğretim denilince akıllara hemen “okul” geliyor. Peki, bir bireyin akademik, ahlaki, sosyal, kültürel ve diğer bakımlardan gelişmesi, yetişmesi, yetiştirilmesi sadece “okul” tarafından mı sağlanır? Akademik başarıda elbette okulun payı büyüktür, ancak diğer gelişimler ile beceriler bakımından ailenin ve çevrenin etkisi daha fazladır.

Bir öğrenciyi eğitim öğretim sürecinde hem “aile, okul ve çevre” hem “kendisi” yetiştirir. Kendisini yetiştirme becerisi kazandırılan şanslı çocuklar, okul hayatında da sosyal hayatta da başarılı olur.

Öğrenim çağındaki çocuğun seviyesine göre edineceği bilgiler önemlidir. Edineceği bilgiler kadar kazanacağı alışkanlık, tutum ve davranışların yanında “iyi bir insan, sorumlu bir vatandaş” olması da elbette önemlidir.

Çocuğu veya çocukları okula giden anne babalar “veli” sıfatıyla, “öğrenci” sıfatı taşıyan ve taşıyacak olan çocuklarına neleri hatırlatıp öğütlemeli, nasıl davranmalılar?

Okul ve sınıf kuralları:

Kurallarına göre oynanmayan oyun insana ne kadar zevk verir? Bir oyunu oyun yapan kurallarıdır. Hayatın da kuralları vardır ve bu kurallara uyulduğu müddetçe hayat, insana keyif ve mutluluk verir.

Dolayısıyla okulun ve okul hayatının da kuralları vardır. Öğrenciler, okul kurallarına uydukları sürece daha nitelikli bir eğitim alırlar. Özellikle ailede kural ve sınır konulmamış çocukların, okul kurallarına uyma konusunda sorunlar yaşadığı bilinmektedir.

Oldukça önemli olan okul kurallarının başında “okula zamanında gitmek, derslere vaktinde girip çıkmak, ders araç gereçlerini bulundurmak, kıyafet konusunda kurallara uymak, arkadaşlarıyla iyi geçinmek, akran zorbalığına başvurmamak; arkadaşlarına, öğretmenlerine ve diğer çalışanlara saygılı davranmak; okul eşyalarını korumak; sıralara, sınıfın ve okulun duvarlarına yazı yazmamak; ortak kullanım alanlarına ve arkadaşlarının eşyalarına zarar vermemek; aşırı gürültü yapmamak, derslerin düzenini bozmamak; ders esnasında sınıfta yiyip içmemek; dersi usulünce dinlemek, telefon veya başka nesnelerle meşgul olmamak; öğretmeninin ve arkadaşlarının dikkatini dağıtmamak…” gelmektedir.

Görgü ve nezaket kuralları:

Görgü ve nezaket kuralları, insan ilişkileri ve bireyin sosyal statüsü açısından önemlidir. Bu yüzden çocuklara “okulla ilgili (hatta hiçbir zaman) yalan söylememeleri, doğru sözlü olmaları; görev ve sorumluluk bilinciyle hareket etmeleri; cep telefonu ve sosyal medyayı amacı dışında kullanmamaları (özellikle okulu, öğretmenleri, arkadaşları hakkında olumsuz ifade, hakaret ve küfür içeren paylaşımlarda bulunmamaları) konusunda duyarlı olmaları; başkalarının eşyalarını izinsiz almama veya karıştırmamaları; empati yapabilmeleri; okulda ve sınıfta uygunsuz davranışlarda bulunmamaları; kantin ve diğer sıralara uymaları…” mutlaka telkin edilmelidir.

Hijyen kuralları:

Birey ve toplum sağlığı açısından temizlik kurallarının önemi vurgulanarak çocuklar, “sınıfı, koridorları ve okul bahçesini temiz tutma; yerlere tükürmeme, çevreye rastgele çöp atmama; tuvalet ve lavaboları usulüne uygun kullanma, kullanırken hijyen kurallarına dikkat etme; kişisel temizlik…” konularında bilinçlendirilmelidir.

Akademik başarı:

Özel ders veya kurs ailenin bileceği bir konudur. Ancak okul derslerinin de büyük bir ciddiyetle takip edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Başarının temelinde planlı ve düzenli çalışma ile azim ve gayretin olduğu hatırlatılmalı; ödev ve projelerini zamanında yapması sağlanmalı, devam ve ders durumu e-okul üzerinden mutlaka takip edilmelidir.  

Beceri kazandırma:

Milyonlarca öğrenci uzaya gönderilemeyeceğine, sadece bilişim teknolojisiyle ilgili meslek sahibi yapılamayacağına; doktor, mühendis, diş hekimi, hâkim, savcı, kaymakam, eczacı, bilim insanı olarak yetiştirilemeyeceğine göre (yetiştirilse de) mutlaka hayat boyu lazım olacak birtakım el becerileri kazanmaları gerektiği bilinmeli ve çocuklara el becerileri kazandırma konusu ihmal edilmemelidir.

Okuma alışkanlığı:

Çocuğun okuma kültürü ve alışkanlığı kazanması olmazsa olmazlardan olmalıdır. Çünkü “Okuyan insan düşünür. Düşünen insan yorumlar. Yorumlayabilen insanın buluş gücü artar, sorun çözme becerisi gelişir. Buluş gücü artıp sorun çözme becerisi gelişen insan hayatta başarılı olur.” Evde mutlaka bir kitaplık oluşturulmalı ve birlikte okuma etkinlikleri düzenlenmelidir.

Okul – veli iş birliğinin önemi:

Öğrencilerin “okulun önemi konusunda bilinçlendirilmesi, okulu ve öğretmeni sevmesi, öğretmenine saygı duyması” sağlıklı bir eğitim sürecinin temelidir. Bu yüzden onları okuldan ve öğretmenden soğutacak, nefret ettirecek, korkutacak tutum, her türlü davranış ve söylemden uzak durulmalı; okulla ilgili her konuda mutlaka öğretmen ve okul yönetimiyle işbirliği içinde olunmalı, önyargılarla hareket edilmemeli, okuldaki toplantılara ve etkinliklere mutlaka katılım sağlanmalıdır.

Haddini bilen, özgüven sahibi, aşırı korumacılıkla kollanmayan, sınırsız ve doyumsuz olmayan, haklarının yanında sorumluluklarını da bilen; saygı duyan, saygı duyulan; planlı çalışan, ertelemeyen, sorup sorgulayan, psikolojik olarak güçlü, millî-manevi değerlere bağlı, vatanını seven, “iyi insan, sorumlu vatandaş” olmayı hedefleyen bireylerin yetişmesi için okul – veli iletişim ve işbirliğine büyük ihtiyaç vardır.

Çünkü eğitim camiası, üyeleri “öğrenciler, öğretmenler, yöneticiler, veliler ve diğer çalışanlar” olan büyük bir ailedir. Sağlıklı iletişim ve işbirliğinin sonucu; bu büyük ailenin huzuru, üyelerinin mutluluğudur.

Mustafa USLU

Kaynak:

1) Mutlu ve Başarılı Çocuk Yetiştirmek İçin Anne-Baba Rehberi, Mustafa Uslu, Erkam Yayınları

2) Katkı Sağlayan Öğretmen ve Okul Yöneticileri: Ahmet Çalışkan, Arzu Doğan, Bülent Yılmaz, Elif Ertaş, Engin Emiri, Erdoğan Söylemez, Fatma – Barış Özdemir, Fatma Soydemir, Gönül Sezen, Güler Kızılay, Hasan Süpçin, Hasan Yavaşçay, İlyas Bilen, Mahmut Çavuş, Mesut Geçkin, Murat Bilge, Murat Gündüz, Murat Öğün, Mustafa Aydın, Mutlu Toparslan, Nadir Kaya, Remzi Tuncer, Saadet Kavas, Saliha Türksoy, Ümmühan Çetin